PRİMER DAR AÇILI GLOKOM (PDAG)
Ön kamera açısının darlığı ile karakterize olan glokom tipidir ve 3 klinik tablo altında incelenir:
1)Akut açı kapanması
2)Subakut (intermittan) açı kapanması
3)Kronik açı kapanması (konjestif glokom)
Akut açı kapanması glokomu=Glokom krizi: Anatomik olarak predispoze gözlerde, yani dar ön kamera ve dar açıya sebep olacak lens çapının yaşla birlikte artışı, kornea çapının daha az oluşu ve glob ön arka uzunluğunun daha az oluşu gibi nedenlere bağlı olarak presipite edici faktörlerinde (uzun süre karanlıkta kalış, emosyon, önlem alınmaksızın pupillanın büyütülmesi) iştiraki sonucu hümör aközün trabeküler dışa akımının ani bozulması sonucu meydana gelen klinik tablodur. Yükselen GİB nedeni ile oküler ve periorbital çok şiddetli ağrı olur. Vagal refleksin uyarılmasına bağlı olarak bulantı ve kusma, bunun da sonucu olarak (K+ kaybı söz konusudur) halsizlik gelişir. Görme ileri derecede azalmış hatta ışık hissi seviyesine kadar düşmüştür. Ağrının başlaması ve görmenin azalması sırasında hasta ışık etrafında renkli halkaların oluştuğundan bahseder. Bunların sebebi gelişen kornea ödemidir ve kornea derecelerde olmakla birlikte genellikle buzlu cam manzarasındadır. Konjonktivalarda miks hiperemi (yüzeyel ve derin enjeksiyon) vardır. Ön kamera daha da daralmıştır, pigment hücrelerinin meydana getirdiği tindalizasyon gözlenir, pupilla middilate ve ışığa reaksiyon vermez durumdadır, çünkü iris de ödemlidir. GİB’i çok yükselmiştir, digital tonometri yapılacak olursa bulbusun taş gibi sert olduğu fark edilir.
Ayırıcı tanıda akut iritis/üveitis, akut konjonktivitis mutlaka hatırlanmalıdır. Akut iritisde ağrı daha az, derin hiperemi ve pupillanın myotik olması söz konusudur. Akut konjoktivitte ağrı, görme azalması yoktur, yüzeyel hiperemi ve sekresyon vardır.
Akut açı kapanması glokomu gözün acil olgularından olduğundan tedavisi de aciliyet gerektirir : Hasta hospitalize ve sedatize edilmelidir. Mannitol %20’lik 500cc birbuçuk saat gibi kısa bir sürede i.v. yolla verilmelidir(kontrendikasyonlarına dikkat ederek). Topikal olarak parasempatomimetikler (pilokarpin deriveleri) yoğun olarak kullanılarak myosis sağlanmalı ve iris plilerinin trabeküler ağdan uzaklaştırılması gerekir. Bunun için ilk saat içinde yaklaşık 10 damla, daha sonra GİB normal değerlere düşünceye kadar saatte bir damla damlatılmalıdır. Peroral olarak karbonik anhidraz inhibitörleri (KAİ) (Asetozolamide – DiazomidR) günlük maksimum doz 1gr veya hiperosmotik ajan olarak gliserin 1-1.5gr/kg (yarı yarıya tadlanrırıcı ile karıştırarak) verilmelidir. Bulantı kusma için antiemetikler kullanılmalıdır.
GİB normal seviyelere düştükten sonra gonioskopi yapılmalıdır. Açıda periferik ön sineşi yok veya 1/3’den az ise periferik iridektomi veya iridotomi yeterli olacaktır. Aksi halde fistülizan(filtran) cerrahi şarttır (bakınız: glokomda cerrahi tedavi). Hastanın diğer gözüne de olası bir akut açı kapanması krizi riskine karşı profilaktik olarak iridotomi yapılmalıdır.
Subakut(intermittan)açı kapanması glokomu : Ön kamera açısının kapanması ve tekrar açılması şeklinde oluşan tabloda göz içi basıncı da geçici olarak yükselir, açının açılması ile tekrar normale döner. Bu arada hasta oküler, periorbital ağrı, ışık etrafında renkli halkalar tanımlar. Klinik tablo dar açılı göze sahip kişinin uzun süreli karanlık odaya girmesi veya prone pozisyonunda kalması halinde meydana gelir ve hastanın kendine özgü uygulayacağı tedbirlerle (açık TV veya ışığa bakmak) akut döneme girmekten kurtulur. Hastaların hikayesi çok tipik olduğundan tanı %95 anamnez ile konabilir. Bu subakut krizlere nami olmak için parasempatomimetikler kullanılabileceği gibi YAG-LASER iridotomi de profilaksi sağlar.
Kronik açı kapanması glokomu= Konjestif glokom : Açının yavaş ve progressif olarak kapanmsı ile meydana gelir. Öncelikle üstte başlayan açı kapanması daha sonra alt kadranda gözlenmeye başlanır. Semptomlar PAAG’un aynıdır, ancak açı dar ve yer yer kapalıdır, periferik sineşiler mevcuttur.
|